Dua puchuk surat ti ditulis lalu ditujuka ngagai Kepala Menteri Sarawak Adenan Satem ba pun bulan tu ari raban NGO rampa menua “Friend Of The Orangutans (FOTO) Malaysia” udah ngansak Perintah Sarawak nagang pengawa muka kampung paya daun di pelilih Sibu ulih kompeni BLD Plantation Bhd ti enggi KTS Group.
Tu dientudika enggau aum entara sekeda organisasi pejuang rampa menua enggau Adenan Satem, minta iya ngemaduka semua pengawa ngerusak kampung dikereja BLD.
Tambah mega Sarawak diatu nyadika sebengkah menua di dunya tu ti bedau nagang pengawa negrusak kampung, dikereja sekeda bala orang ba mua Adenan ti benung nguji ngayanka diri empu nyadika penyaga rampa menua Sarawak.
Dalam sekeda surat sida nya FOTO Malaysia ngerintaika sekeda asai irau ati sida ba pengawa ngerusak rampa kampung ti tau ngujungka pengelenyau biodiversiti kelimpah ari fenomena pengeluar kira-kira 37 juta tan gas CO2 ke dalam ruang angin di sepemanjai proses nya.
Pengawa ngelanggar kuasa ba tanah adat komuniti ba endur nya baka ti dikereja BLD mega ngirauka ati.
Ba bulan Julai taun tu tadi, Adenan udah netapka nadai agi ladang sawit baru tau dibuka. Nadai agi pengawa ngeruga kampung tanah adat, muka kampung nyadika ladang, lalu ari nya mayuh orang berasai tusah ati laban Adenan udah ngemendarka BLD majakka kereja sida.
Empat lima bulan ti udah, FOTO Malaysia udah mujur ngelumuka pansik sida ti silik dikena sida nyukung kes sida, semua nya dikenataika sida ngagai Kepala Menteri, kelimpah ari sebengkah petisyen ti digaga raban pejuang rampa menua, Rainforest Rescue ari menua Jerman, ti udah mujur ngumpul lebih 100,000 chap jari dalam timpuh dua minggu aja.
BLD Plantation nya sebuah anak kompeni kroni ngulihka kayu batang ti rangka di Sarawak, KTS Group. Nitihka repot bekaul enggau rampa menua, KTS kala ditangkap ketegal ngerusak kampung di menua Amazon kelimpah ari ti ngeruga kampung di Borneo.
Adenan Saten udah bebendar amat bekereja meresi imej jai ti endur Kepala Menteri Sarawak ti dulu ari iya, Taib Mahmud, udah nyerahka penduduk ngagai iya, enggau muka ruang ke iya bekereja enggau raban pejuang rampa menua.
Adenan kala ngulu sebengkah aum enggau raban NGO rampa menua enggau sekeda media (nyengkaum Sarawak Report) di London ti endur iya nyaut sekeda jaku tanya lalu bejuraika pengawa kunsi ke dudi hari.
Tang utai ti ngemalu Adenan maya nya, pengerusi BLD Plantantion empu, Henry Lau Lee Kong nya siku ari bala delegasyen maya nya.
Diatu raban NGO nya ditejuka betanya sekali ke Adenan ti enda engkeretik ba pekara tu ketegal kaul iya enggau Henry Lau Lee Kong nya udah bisi manah agi.
FOTO Malaysia udah betemu enggau Pengerusi BLD/KTS, Henry Lau Lee Kong ngambika endur sida ngenataika pengirau ati sida, tang nyentuka diatu sida lalu bedau saut ari ia empu:
– BLD patut ngetuka pengawa ngerusak rampa kampung tanah paya daun
– Bejalaika polisi “Nadai Agi Nebang, Nadai Agi Tanah Paya Daun lalu Nadai Agi Eksploitasyen’ ti mega nyengkaum bala pembekal enggau sekeda anak kompeni sida.
– Ngemanahka pelilih kampung tanah paya daun abis kurang pan sama enggau pelilih ti udah diterangka ulih BLD Plantation
– Mutarka konflik enggau laya enggau komuniti ba pelilih endur nya
Dalam bulan Jun tu tadi, BLD Plantation udah mansutka langgur sida ti deka muka 14,000 hektar pelilih kampung paya daun di Sibu dalam timpuh dua taun ti deka datai tu.
Pekara ti ngasuh tekenyit, nitihka NGO nya, ari 30hb Jun nyentuk ke ngagai 18hb September 2015 tu tadi, bisi 11 hektar sehari udah dibuka. BLD Plantation udah nebang 10,600 hektar kampung ba plot 20,466 hektar kenyau ari sida nerima lisin dikena bekereja kenyau ari taun 2000. Raban NGO nya mega ngayanka empas negatif ari pengawa BLD Plantation ba komuniti orang bansa asal di menua nya.
Henry Lau Lee Kong udah mansutka penerang iya dalam bulan Jun taun tu tadi ti endur kompeni udah muka kampung dikena numbuhka ladang sawit, kelimpah ari 6,000 hektar enggi kompeni iya beduduk ba atas rampa kampung tanah paya daun.
Kurang ari seminggu udah penerang nya sebuah kompeni pengawa betanam-betupi ari US, Bunge, ti nyadi kaban RSPO, udah ngantung sebarang pengawa betanam-betupi ti baru ba Kirana Palm Oil Refinery, enggi BLD Plantation, udah sida ti nerima komplen ari NGO rampa menuam Forest Group. BLD Plantation mega nyadika pembekal ke Kirana.
Nitihka repot ke diatu, Wetlands International ti meratika gaya pelilih tanah paya daun di semanjai lebak Batang Rejang, madahka sistem parit ba ladang deka balat agi mai penusah bah ti lalu ngeruga sosial, ekologi enggau ekonomi bala orang di pelilih endur nya.
Repot tu ngayanka sebengkah penerang basal rampa konsesyen enggi BLD di Sibu ti beduduk ba pelilih endur “betanam betupi enda ulih meri untung”.
Ba ujung bulan Oktober 2015 tu tadi, udah bekau kena tekan orang mayuh, Presiden Indonesia, Joko Widodo udah mansutka arah ofisyel dikena iya nagang semua pengawa pemansang atas pelilih tanah paya daun, nyengkaum semua konsesyen ti udah bisi di menua iya. Sekali Adenan deka nitihka atur pengawa Presiden nya?
Penerang ti silik bekaul enggau kempen FOTO Malaysia ti mantah pengawa BLD Plantation, bala pemacha tau meda ba laman web sida [DITU]